Det viser ein ny studie med forskarar frå Bjerknessenteret og Nansesenteret i Bergen, som for kort tid sidan var presentert i Geoscientific Model Development.
Klimamodellar er det beste verktyet forskarar har tilgjengeleg for å teste hypotesar omkring årsaker til klimaendringar no og i fortida, samt mogelege klimaendringar i framtida. I denne studien har forskarane testa i kva grad Bergen klimamodell er i stand til å simulere viktige sider av det observerte klimaet over dei siste 150 åra. Viktige aspektar ved den simulerte generelle atmosfære- og havsirkulasjonen, samt sjøis-utbreiinga, har vorte testa mot observerte data. Modellen har vorte køyrd i meir enn 600 år og er relativt stabil over denne perioden.
Med unntak av høge breiddegrader klarer modellen å reprodusere den observerte stor-skala sirkulasjonen i atmosfæren tilfredstillande. I tillegg simulerer modellen viktige naturlege moder av klimavariabilitet, slik som den Nordatlantiske svinginga, nokolunde realistisk. Ei rekkje forbetringar i havdelen av modellen har gjort at den storstilte havsirkulasjon (Golfstrømsystemet) no er meir realistisk enn i tidlegare versjonar. Dei simulerte massetransportane inn og ut av dei Nordiske hav samsvarer også ganske bra med observerte estimater.
Den største svakheita til modellen er det simulerte klimaet i Sørishavet. Problema med blandinga i det øvste laget i havet, det såkalla mikslaget, gjer at sjøis-utbreiinga i Sørishavet er kraftig redusert samanlikna med observasjonar. I Arktis og dei Nordiske hav er imidlertid sjøis-utbreiinga meir realistisk.
Alt i alt klarer Bergen klimamodell å simulere viktige sider ved den observerte storskala sirkulasjonen i både atmosfæren og i havet på ein tilfredstillande måte. Det er imidlertid viktig å hugse på at observasjonane berre dekkjer ein liten del av mogelege klimavariasjonar. For å teste modellsystemet ytterlegare vil vi også simulere klimaet i tidlegare tider, då klimapådriva var større. Samanlikningar av slike modellkøyringar med klimarekonstruksjonar frå geologiske arkiv kan bidra til ei ytterlegare evaluering av modellsystemet.